Από τη συνέντευξη του Γ.Χ. Παπαδόπουλου στο περιοδικόWanted News (Σεπτέμβριος 2005/αφιέρωμα για το Πανεπιστήμιο)
Πιστεύετε ότι τα Ελληνικά Πανεπιστήμια έχουν στις
τάξεις τους φοιτητικό δυναμικό που πάσχει από έλλειψη επαγγελματικού
προσανατολισμού; Η πλειοψηφία δηλαδή των φοιτητών, σπουδάζει ότι πουν
τα μόρια του γενικού βαθμού πρόσβασης ή ότι πραγματικά θέλει;
Το φοιτητικό δυναμικό των Πανεπιστημιακών Σχολών είναι αποτέλεσμα
αφενός της επιθυμίας, της προσπάθειας και της πλάνης των
συναγωνιζόμενων νέων, και αφετέρου της συγκυρίας και των αγκυλώσεων που
επιβάλλει η κοινωνία και το τρέχον σύστημα εκπαίδευσης και αξιολόγησης
υποψηφίων. Επειδή όμως οι δυνατότητες που έχουν οι νέοι να
(επανα)καθορίζουν τη ζωή και το μέλλον τους δεν μπορεί να εξαντλούνται
σε μία προσπάθεια, οφείλουν όλοι να αναζητήσουν έναν βαθμό πρόσβασης
στην εκπαίδευση και στην ζωή, αντίστοιχο και αντάξιο του αύριο που
θέλουν να επιφυλάξουν στους εαυτούς τους.
Αν σας δινόταν η ευκαιρία για μια ριζική αλλαγή στη λειτουργία του Ελληνικού Πανεπιστημίου ποιά θα ήταν η προτεραιότητα σας;
Η αναζήτηση και η εφαρμογή ακαδημαϊκών διαδικασιών που υπερβαίνουν τις
κομματικές/συντεχνιακές επιδιώξεις και πρακτικές, και βλέπουν κατάματα
την αγωνία των άξιων νέων.
Ποια είναι η γνώμη σας για την προσπάθεια ιδρύσεως
Ιδιωτικών Πανεπιστημίων; Θα βοηθούσαν άραγε στη μείωση του αριθμού των
"εξαγόμενων" φοιτητών; 'Η θα προκαλούσαν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα,
στον κοινωνικό ρατσισμό για παράδειγμα.
Ιδιωτικά ή δημόσια , τα Πανεπιστήμια δικαιώνουν ιστορικά και κοινωνικά
τον ρόλο τους μόνον όταν παράγουν κοινή ωφέλεια. Ιδιωτικά Πανεπιστήμια
στα οποία δεν έχει επιβληθεί η λογική και ο έλεγχος της εξυπηρέτησης
των επιδιώξεων του κοινωνικού συνόλου είναι απλώς λίγο παραπάνω
επικίνδυνα από ανεπαρκή δημόσια Πανεπιστήμια.
Νομίζετε πως μπορεί το Πανεπιστήμιο της χώρας μας να ανταγωνιστεί τα αντίστοιχα του εξωτερικού;
'Οσο μπορεί και ο εγχώριος αθλητισμός, η εγχώρια διανόηση, η εγχώρια
βιομηχανία και όλες οι άλλες εγχώριες προσπάθειες να ανταγωνιστούν τις
συγκροτημένες αντίστοιχες προσπάθειες των άλλων προηγμένων και
πολυάνθρωπων κρατών του κόσμου. Αντιλαμβάνονται όλοι όμως, ευτυχώς, ότι
πολιτισμός και η παιδεία είναι ένα χρέος και μία περιπέτεια που δεν
χρειάζονται άλλοθι. Μένει σε όλους μας, και κυρίως στην Πολιτεία, στους
δασκάλους-ερευνητές και στους φοιτητές, σε όλους εμάς δηλαδή που
διαμορφώνουμε την καθημερινή εικόνα της Παιδείας, να προσπαθούμε για το
καλύτερο δυνατό.
Αν είχατε ένα παιδί που τελείωνε τώρα το Λύκειο θα το κατευθύνατε στην διαδρομή της φοιτητικής ζωής στο εξωτερικό;
Η αναζήτηση του μέλλοντος των νέων ανθρώπων δεν μπορεί να υπαγορεύεται
από κλειστοφοβικά σύνδρομα αλλά ούτε και από μικροαστικό
μεγαλοϊδεατισμό. Το αύριο βρίσκεται παντού και η Ελληνική κουλτούρα
είναι πολύ σπουδαία κληρονομιά για να την αγνοήσει κανείς.
Την τελευταία δεκαετία οι φοιτητές έχουν αλλάξει
σίγουρα νοοτροπία για την επιλογή της σχολής τους. Οι καθηγητές έχουν
αλλάξει τον τρόπο διδασκαλίας και αντιμετώπισής τους; 'Εχουν έρθει "πιο
κοντά" στον φοιτητή γιατί όχι και με προτάσεις συνεργασίας;
Οι αλλαγές στην κοινωνία και στούς φοιτητές αφήνουν το αποτύπωμά τους
και στους καθηγητές. Στην πλειοψηφία τους οι καθηγητές είναι πιστεύω
πιο προσπελάσιμοι, πιο συνεργάσιμοι και πιο διαλλακτικοί. Ίσως
ορισμένοι και συναλλακτικοί.
Από την αλλαγή του εκπαιδευτικού συστήματος και
μετά ακούγεται ότι το ανθρώπινο δυναμικό των σχολών έχει περισσότερες
γνώσεις γύρω από πολλά αντικείμενα ( ιστορία - βιολογία - μαθηματικά -
φυσική) αλλά αυτές είναι πολύ επιφανειακές σε αντίθεση με παλαιότερα.
Ισχύει αυτό;
Η σε βάθος γνώση προϋποθέτει χρόνο και αντίσταση στο κυρίαρχο μοντέλο
άμεσης ανταποδοτικότητας στις σημερινές συνθήκες εναλασσόμενης
τηλεοπτικής καθημερινότητας. Επειδή όμως ανταμείβει μακροπρόθεσμα όχι
μόνον το κάτοχό της , αλλά και την κοινωνία, πρέπει να βρούμε τον τρόπο
να πείσουμε νέους και μεγαλύτερους ότι η σε βάθος εξειδικευμένη γνώση
σε επιλεγμένα επιστημονικά πεδία είναι ακριβώς τόσο πολύτιμη όσο και η
γενικότερη ενημέρωση.
Στις τελευταίες εισαγωγικές εξετάσεις είδαμε
υποψήφιους να εισάγονται στο Tμήμα της γερμανικής φιλολογίας με βαθμό
1,5 ! Τί μέλλον μπορεί να έχουν αυτά τα παιδιά;
Ειλικρινά δεν γνωρίζω. Ας ελπίσουμε ότι η πρόσφατη απόφαση της Υπουργού
Παιδείας θα αποτρέψει τέτοια φαινόμενα και θα συμβάλει στην διαμόρφωση
μίας πιο υγιούς κατάστασης.
Ο φοιτητικός κόσμος σήμερα όταν εξέρχεται από το πανεπιστήμιο είναι άνεργος ή άεργος;
Το να μπορεί κάποιος νέος σήμερα να επιφυλάσσει στον εαυτό του την
αεργία είναι μία ανιστόρητη στάση που τρομάζει και πάντως αφήνει
αδιάφορο το αύριο. Το αύριο που πρέπει να ανήκει σε όλους τους νέους
και τις νέες που έχουν όραμα, γνώση και διάθεση να χτίσουν μία καλύτερη
ζωή. Γιαυτόν ακριβώς τον λόγο δεν μπορούμε να αφήνουμε την ανεργία να
υπονομεύει το πιο δυναμικό κομμάτι της ελπίδας μας και τη συνοχή της
κοινωνίας μας.